Palinologia Przyszła pora kwitnienia

Forum botaniczne poruszające problemy ze świata roślin i związanych z nimi zjawiskami, jednym słowem botanika
PiotrTeodor
Posty: 76
Rejestracja: 24 lis 2007, o 15:40

Palinologia Przyszła pora kwitnienia

Post autor: PiotrTeodor »

Przyszła pora kwitnienia. Pyli co może. Drzewa i zioła wszelakie. Dlatego pozwolę sobie rozpocząć wątek palinologiczny, a temat jest rozległy i ciekawy, można też doznać, mimochodem, przyjemnych wrażeń estetycznych.

Najpierw garść teorii dla miej biegłych w piśmie kolegów. Analiza pyłkowa jest metodą wchodzącą w zakres badań paleobotanicznych, umożliwiającą odtworzenie historii roślinności danego obszaru w okresie polodowcowym, opracowana w 1916 przez szwedzkiego badacza L. von Posta. Ziarna pyłku i zarodniki roślin, niezwykle odporne na działanie czynników niszczących, corocznie w porze kwitnienia dostają się do atmosfery, aby po pewnym czasie (najczęściej wraz z deszczem) opaść na ziemię. Gdy trafią na miejsca, gdzie zachodzą procesy sedymentacyjne w warunkach beztlenowych (np. na torfowiska, denne osady jeziorne, itp.), gromadzą się w postaci cienkich warstw, ułożonych jedna nad drugą. Pobranie prób, np. z torfu z całego profilu torfowiska i analiza składu gatunkowego ziarn pyłku i zarodników (palinologia) pozwala określić zmiany składu roślinności w porządku chronologicznym w holocenie [Onet.pl Wiem]. Wśród geologów powszechnie jest znana praca pod przydługim nieco tytułem: „Flora interglacjału eemskiego (to nie literowka, pisze się przez dwa „e”) w Polanicy Zdroju”. Wyjaśniam, ze interglacjał eemski był przerwą w zlodowaceniach, podczas której było znacznie cieplej niż obecnie, a nikt nie bił na alarm z powodu globalnego ocieplenia. Trudno zresztą byłoby, ponieważ interglacjał eemski był 100 tysięcy lat temu

Kod: Zaznacz cały

archiwum.wiz.pl/2000/00054100.asp
Czemu akurat w Polanicy Zdroju? Otóż właśnie tam w torfach znaleziono grube, nie zaburzone warstwy zawierające pyłki wielu rosnących wtedy roślin wskazujących wyraźnie na panowanie ciepłego klimatu.

Jedną z najgłośniejszych analiz pyłków jaką przeprowadzono jest niewątpliwie badanie Całunu Turyńskiego. W latach 1972 oraz 1978 Max Frei pobrał za pomocą taśmy adhezyjnej (czyli przylepnej) próbki do badań palinologicznych. Udało mu się określić przynależność gatunkową aż 58 roślin. Jako że głównym powodem badania była chęć przebadania miejsc w których przebywał Całun, sporządzono zestawienie względem lokacji geograficznych. I tak:
17 - Francja, lub Włochy,
18 - basen śródziemnomorski,
13 - Istambuł i jego okolice,
18 - stepy Anatolii,
45 - Jerozolima,
22 - Iran,
7 - Arabia,
6 - Sahara,
9 - Afryka Północna
Analiza ta wywołała szeroki oddźwięk w środowisku osób zajmujących się analizą pyłków. Maxowi Frei zarzucono, iż nie podał ilości pyłków danych gatunków, jakie znalazł na Całunie. Kontrowersje budzi także dokładność identyfikacji - nawet najwięksi specjaliści ograniczają się często do podawania określeńtypu, Frei zaś rozpoznał poszczególne gatunki. Dziwi także brak w tym zestawieniu pyłków roślin, którymi zazwyczaj przybiera się kościoły - dębu (Quercus) oraz oliwki (olea). Także brak roślin trawiastych poza ryżem i żytem

Kod: Zaznacz cały

pl.wikipedia.org/wiki/Palynologia
Analiza pyłkowa ma również duże znaczenie teraźniejsze. Wszyscy kojarzymy komunikaty dla alergików z trwogą słuchających co dziś pyli, o jak mocno będą kichać. Analizę pyłkową wykorzystują również pszczelarze, dla określenia, co te pszczoły lubią najbardziej i z jakich kwiatów miód jest najlepszy.

Zapraszam zatem do obejrzenia kilku okazów pyłków. Następne będę zamieszczał w miarę kwitnienia następnych roślin, jeśli – oczywiście – temat ten znajdzie zainteresowanie szanownego koleżeństwa.

Wszystkie zdjęcia wykonałem przy użyciu mikroskopu delta Optical Biolight. Zastosowałem światło padające pod kątem 45 stopni, żarówką halogenową 40W z odległości 25-30 cm. Tło stanowił niebieski, błyszczący karton. Powiększenie x180. Pracuje obecnie nad techniką spodziewając się uzyskać lepsze efekty.

Pyłek sosny pokazany na zdjęciu ma istocie barwę żółtą. Dwa owalne oddzielone wąską szczeliną ziarna umieszczone w płytkiej miseczce.
1.jpg
Ziarno pyłku mniszka lekarskiego (potocznie mlecz, dmuchawiec), w kształcie sześcioboku podzielonego promieniście na trzy sekcje, niekiedy z dziurką w środku.
2.jpg
Ziarna pyłku lilaka pospolitego (potocznie bez), koloru żółtego, kształtu owalnego, przeważnie łagodnie zakończone, ze słabo zaznaczoną bruzdą środkową na dłuższej osi, pokryte włoskami (nie widać na zdjęciach).
3.jpg
Ziarna pyłku dzikiej róży, barwy żółtej, owalne, częstokroć ostro zakończone, z symetryczną bruzdą na długiej osi. Gładkie, błyszczące półprzejrzyste.
4.jpg
Pozdrowienia
PiotrTeodor

[ Dodano: Sob Maj 24, 2008 16:09 ]
Kontynuując watek palinologiczny, chciałbym przedstawić wyniki moich ostatnich obserwacji przy zastosowaniu ulepszonej techniki, polegającej na zastosowaniu kombinowanego oświetlenia: przechodzącego z padającym. W oświetleniu przechodzącym ziarna pyłku widoczne były jako ciemne plamy na jasnym tle. Nie sposób było dostrzec niczego, poza ogólnym zarysem ziarna. Z kolei w oświetleniu padającym, ziarna mocno lśniły, co powodowało, iż w o ile obserwacji bezpośredniej możliwe było dostrzeżenie wielu szczegółów powierzchni, to już wykonanie zdjęć dobrej jakości było bardzo utrudnione z powodu zbyt dużej kontrastowości i licznych odblasków powstających na ziarnach. Bardzo pozytywnym skutkiem nowej techniki jest możliwość uzyskania silniejszych niż poprzednio powiększeń. Bardzo dobrej jakości zdjęcia uzyskuje teraz nawet w maksymalnym powiększeniu możliwym do uzyskania przy zastosowaniu mojego mikroskopu, czyli x720. Technika światła przechodząco – padającego wygląda następująco. Na szkiełko podstawkowe nakładam odrobinę pyłku. Wystarczy w tym celu rozdrobnić np. igłą na szkiełku 1-2 pręciki. Preparatu nie przykrywam, aby nie zgnieść ziaren pyłku. Następnie umieszczam go na stoliku mikroskopu i oświetlam od dołu przy ustawieniu maksymalnej przesłony. Doświetlam preparat od góry żarówką halogenową 40W, pod kątem ok. 45 stopni, ustawiając jednocześnie przesłonę i kąt ustawienia żarówki precyzyjnie tak, aby zredukować do minimum odblaski na ziarnach i uzyskać najlepszy obraz.

Jak już wcześniej wspomniałem, będę starał się dokumentować aktualnie kwitnące rośliny, do jesieni może zebrać się zatem całkiem interesująca kolekcja. Przedstawiam zatem poniżej.

Pyłek kasztanowca zwyczajnego Aesculus hippocastanum, powiększenie x720.
5.jpg
5.jpg (15.88 KiB) Przejrzano 4204 razy
Pyłek pelargonii Pelargonium, powiększenie x180
6.jpg
6.jpg (10.97 KiB) Przejrzano 4204 razy
Pyłek pelargonii Pelargonium, powiększenie x720
7.jpg
7.jpg (8.48 KiB) Przejrzano 4204 razy
8.jpg
8.jpg (9.5 KiB) Przejrzano 4204 razy
Pyłek żarnowca miotlastego, Sarothamnus scoparius, powiększenie x720.
9.jpg
9.jpg (12.75 KiB) Przejrzano 4204 razy
Pozdrowienia
PiotrTeodor

[ Dodano: Pon Cze 30, 2008 22:09 ]
Dawno nie zamieszczałem wiadomości w wątku palinologicznym, który sam przecież założyłem. Na swoje usprawiedliwienie mam wymianę rur w domu, która przecierpiałem tydzień temu – a to prawie jak bombardowanie. Otrząsnąwszy się trochę z tych ciężkich przeżyć przedstawiam pyłki aktualnie kwitnących: lipy drobnolistnej i maku polnego. Wszystkie zdjęcia wykonano w świetle kombinowanym przechodząco-padającym, powiększenie 720 razy.

Pyłek lipy drobnolistnej Tilia cordata jest dosyć trudno uzyskać. Należy dobrze rozdrobnić pręciki. Ziarna pyłku są dyskokształtne, barwy żółtej, ich charakterystyczną cechą są głębokie nieregularnie rozmieszczone wklęśnięcia oraz nieregularne, płytkie bruzdki na powierzchni (jakby linie papilarne).
10.jpg
11.jpg
Ziarna pyłku maku Papaver rhodeas polnego mają kształt owalny, z niesymetryczną wzdłużną bruzdą, kolor grafitowy.
12.jpg
12.jpg (13.79 KiB) Przejrzano 4204 razy
13.jpg
13.jpg (13.76 KiB) Przejrzano 4204 razy
Pozdrowienia
PiotrTeodor
Admin
Posty: 149
Rejestracja: 19 mar 2015, o 18:25

Re: Palinologia Przyszła pora kwitnienia

Post autor: Admin »

Wiosna już w pełni, dlatego warto zapoznać się z tematem
ODPOWIEDZ
  • Podobne tematy
    Odpowiedzi
    Odsłony
    Ostatni post

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 0 gości