Doświadczenia

[milkteam]

Mam problem z doświaczenia w sensie i ch planowaniu tzn nie wiem do konca kiedy jest porba kontrolna, badawcza i jak opisac uzyskane wyniki. Podam przykład 2 zadań (maturalne 2008 i 2009)
1.
Zaplanuj doświadczenie, w którym wykażesz obecność glukozy w soku z winogron.
Do dyspozycji masz: sok z winogron, probówki, palnik, roztwór glukozy, odczynniki Fehlinga (I i II). W projekcie doświadczenia podaj opis:
1. próby kontrolnej
2. próby badawczej
3. sposobu ustalenia wyników
odp.
1. opis próby kontrolnej
Do probówki należy wlać roztwór glukozy i dodać odczynniki Fehlinga (I i II), następnie
podgrzać nad palnikiem.
2. opis próby badawczej
Do probówki należy wlać sok z winogron i dodać odczynniki Fehlinga (I i II), następnie
podgrzać nad palnikiem.
3. przykłady opisu sposobu ustalenia wyników
należy obserwować zmianę zabarwienia w obu probówkach
lub
należy obserwować, czy w probówce 1 i 2 roztwór przyjmuje ceglastoczerwony kolor.

2.
Przed wykonaniem doświadczenia przygotowano zestaw materiałów:
suche nasiona grochu, kiełkujące nasiona grochu, 2 słoje z nakrętkami (o takiej samej
pojemności), drewniane łuczywo, zapałki.
Przedstaw (wykorzystując wymienione wyżej materiały) plan doświadczenia dla
rozwiązania następującego problemu badawczego: Czy w kiełkujących nasionach
zachodzi proces oddychania?". W planie uwzględnij:
a) próbę kontrolną,
b) próbę badawczą,
c) sposób ustalania wyników obserwacji.
odp.
a) Próba kontrolna: w słoju umieścić (określoną liczbę) nasiona suche
i zakręcić go,
b) Próba badawcza: w słoju umieścić (taką samą liczbę) kiełkujące nasiona
i zakręcić go.
c) Sposób ustalania wyniku obserwacji:
Po pewnym czasie odkręcić słoiki i obserwować płomień na łuczywie
włożonym do każdego ze słojów) / po pewnym czasie wrzucić zapalone
łuczywo do obu słoików (natychmiast po odkręceniu nakrętki) i obserwować
płomień.

Moja nuczycielka tłumaczyła ze w probie kontrolnej nie dziala żaden czynnik doswiadczalny w probie badawczej działa w w sposobie opisania wyniuów tylko piszemy co sie stało dlatego nie rozumiem cczemu w 1 przypadku w kontrolnej działmy odczynnikiem i temp. a w 2 doswiadczeniu w kontrolnej nie dzialamy a w sposobie opisania wyniuków dzałamy podkąłdajac łuczywko. tzn rozumiem sens ale nie wie czemu taka kolejność POMOCY

[AnnaWP]

Próba kontrolna ma na celu odtworzenie wszystkich warunków doświadczenia, poza tym jednym badanym, tak, aby wykluczyć przypadkowy wpływ na wynik.
Np. badając wpływ słońca na wzrost siewek musimy je podlewać. Dlatego siewki w próbie kontrolnej muszą rosnąć na dokładnie takim samym podłożu (żeby wyeliminować wpływ gleby na wzrost), i być podlewane taką samą ilością wody (żeby wyeliminować wpływ przesuszenia np.), a różnić się tylko brakiem światła.

W 1 badaniu sprawdzasz obecność glukozy odczynnikiem i temperaturą (potrzebną do wytrącenia osadu). I to metoda badawcza.
W drugim sprawdzasz obecność tlenu zapalonym łuczywkiem. Nie potrzebujesz do tego odczynnika i podgrzewania - w obecności tlenu łuczywko się pali, a przy braku gaśnie.

[milkteam]

a mogłabym w próbie badawczej to łuczywko przyłożyć?

[AnnaWP]

W czasie określania zawartości tlenu przykłądasz łuczywko i w kontrolnej, i w badawczej. Podobnie reakcję na glukozę w 1. robisz i w kontrolnej, i w badawczej. Nie możesz - musisz.

[milkteam]

no wlasnie bo ja tak na poczatku zrobiłam ale ze w kluczu jest inaczej pomyslalam ze to ja cos robie zle. teraz to rozumiem dziekuje za pomoc:)

[AnnaWP]

Ja nie rozumiem jak inaczej pisze w kluczu.
Podałaś rozwiązanie Po pewnym czasie odkręcić słoiki i obserwować płomień na łuczywie włożonym do każdego ze słojów) / po pewnym czasie wrzucić zapalone łuczywo do obu słoików (natychmiast po odkręceniu nakrętki) i obserwować płomień."
Czyli łuczywko i do kontrolnej, i do badawczej.
Ale jeśli chodzi o to, to mając podane wymagane zagadnienia:
masz podać jak robisz próbę kontrolną, jak badawczą, i jak określasz wynik badania, to opis samego badania podaje się właśnie w trzeciej części, a w opisie próby wszystko wcześniej. Nie wiem czy zrozumiale to wyszło.
Czyli opisuję, jak zakładam doświadczenie w próbie kontrolnej i badawczej, a to, jak oceniam wynik eksperymentu opisuję przy ocenie wyników.

[milkteam]

jesli opis samego badania podaje sie w 3 czesci to czemu w dosw. 1 podzilalismy od razu w kontrolnej i badawczej odczyynikiem felinga a nie ze sama glukoze i do probowki i w 3 czesci odczyynkik felinga i palnik.