Cu(OH)2 i właściwości amfoteryczne?

[Karmel]

Chciałbym zapytać Was o to, jak to jest z Cu(OH)2. Jest on amfoteryczny, więc z definicji powinien reagować z mocnymi kwasami i mocnymi zasadami.

Znalazłem jednak reakcję, w której Cu(OH)2 reaguje z NH3 dając wodorotlenek tetraminomiedzi.

1) Czy ta reakcja jest poprawa?
2) Dlaczego, skoro NH3 jest słabą zasadą?

[Nitrogenium32]

Ta reakcja jest poprawna, rzeczywiście coś takiego istnieje. Szczerze wątpię, żeby o to zapytali na maturze.

[distinguished]

Wodorotlenek miedzi reaguje z wodą amoniakalną i tworzy roztwór o głębokim błękitnym kolorze pochodzącym od jonu kompleksowego [Cu(NH3)4]2+. Wodorotlenek miedzi w roztworze amoniaku, znany jako odczynnik Schweizera, ma interesującą właściwość — zdolność rozpuszczania celulozy. Ta cecha spowodowała, że jest on wykorzystywany przy produkcji włókien celulozowych (włókna wiskozowe). Wodorotlenek miedzi jest lekko amfoteryczny i rozpuszcza się nieznacznie w bardzo stężonych alkaliach, tworząc kompleksowe aniony [Cu(OH)4]2−

Kod: Zaznacz cały

pl.wikipedia.org/wiki/Wodorotlenek_miedzi%28II%29#Reakcje

[Karmel]

Rozumiem, ale dlaczego wodorotlenek amfoteryczny reaguje ze słabą zasadą?

[distinguished]

Wodorotlenek miedzi jest lekko amfoteryczny i rozpuszcza się nieznacznie w bardzo stężonych alkaliach, tworząc kompleksowe aniony [Cu(OH)4]2−
alkalia roztwory wodorotlenków litowców i wapnia (wykazujące działanie żrące) oraz węglanów: sodu, potasu, amonu, a także roztwór amoniaku (woda amoniakalna). Wykazują odczyn zasadowy.

[DMchemik]

reaguje z wodnym roztworem NH3, ale nie na zasadzie tworzenia anionu kompleksowego [Cu(OH)4]2-, nie powstanie tetrahydroksymiedzian amonu, jak by to miało miejsce w środowisku silnego wodorotlenku. Amoniak jest słabą zasadą, wiec jego odczyn w wodzie nie jest powalająco zasadowy. Natomiast amoniak jako obojętna cząsteczka (podobnie jak i H2O) może tworzyc kompleksy z wieloma metalami, np Cu2+ da [Cu(NH3)4]2+ z wodą amoniakalną. Natomiast w wodnym roztworze taki jon występuje w postaci słabszego akwakompleksu [Cu(H2O04]2+, który takze jest niebieski. Amoniak tworzy z nim trwalszy kompleks niz woda i wypiera wodę z akwakompleksu.

Reasumując:

W środowisku silnej zasady wodorotlenki amfoteryczne mogą tworzyć aniony, np:

Al(OH)3 + 3NaOH === Na3[Al(OH)6] - heksahydroksyglinian sodu

Zn(OH)2 + 2NaOH === Na2Zn(OH)4 - tetrahydroksycynkan sodu

I teraz uwaga, bo Zn(OH)2 reaguje także z wodą amoniakalną. NH3 jest słabą zasadą i równowaga reakcji tworzenia NH4(+) i OH(-) jest przesunięta w lewo, a im bardziej stężony roztwór, tym bardziej przesunięta w lewo. Czyli w takiej wodzie amoniakalnej zawierającej 25% NH3, mamy prawie 100% wolnych cząsteczek NH3, a nie jony NH4+. Jon NH4+ nie jest w stanie nic kompleksować, za to OH- jest w stanie, ale jest ich mało bardzo w stosunku do wolnych cząsteczek NH3.

ok, wracamy do Zn(OH)2:

Zn(OH)2 + 4NH3 === [Zn(NH3)4](OH)2 - wodorotlenek tetraaminacynku. Związek rozpuszczalny w wodzie. Wodorotlenek pozostał wodorotlenkiem, nie utworzył się anion żaden, żadna sól, która byłaby efektem amfoteryczności tego wodorotlenku.

I to samo dzieje się z Cu(OH)2, wodorotlenkiem, który jest słabo amfoteryczny.

W wodzie amoniakalnej rozpuszczają się te wodorotlenki, które tworzą z amoniakiem kompleksy i nie ma znaczenia, czy on jest zasadowy czy amfoteryczny.

Warto tutaj jeszcze dodać, że Cu(OH)2 tworzy kompleksy z alkoholami di i polihydroksylowymi. Nie oznacza to jednak, jak się uczy (błędnie) w szkole, że to reakcja potwierdzajaca kwasowość tych alkoholi. Te alkohole też chętnie tworzą z nim kompleksy. Kwasowość alkoholi można by określić po reakcji z odpowiednią zasadą.

A w ogóle gdyby amoniak był silną zasadą, to woda amoniakalna nie śmierdziałaby amoniakiem albo śmierdziała nim słabo. A tymczasem nawet po powąchaniu NH4HCO3 jest odlot, bo to sól trzeźwiąca.